عملگر ها در C++
در این بخش به بررسی عملگر ها در C++ می پردازیم، یکی از اصول بنیادین در زبانهای برنامهنویسی، استفاده از عملگرها (Operators) برای انجام محاسبات و دستکاری دادهها است. عملگرها ابزارهایی هستند که به برنامهنویس اجازه میدهند تا اعمال مختلفی را بر روی دادهها و متغیرها اجرا کند. در زبان برنامهنویسی C++، مجموعه گستردهای از عملگرها وجود دارد که برای اهداف مختلفی همچون محاسبات ریاضی، مقایسه مقادیر، اعمال منطقی، دسترسی به اشارهگرها و حتی ایجاد عملگرهای خاص مورد استفاده قرار میگیرند.
زبان C++ به دلیل تنوع و قدرت بالای عملگرهای خود، یکی از پرکاربردترین زبانهای برنامهنویسی برای پروژههای مختلف محسوب میشود. آشنایی با این عملگرها و نحوه استفاده از آنها میتواند به برنامهنویسان کمک کند تا کدهایی کارآمدتر و خواناتر بنویسند. در این مقاله به بررسی جامع عملگرها در C++ میپردازیم و هر دسته از این عملگرها را به همراه مثالهایی توضیح خواهیم داد.
۱. عملگرهای محاسباتی (Arithmetic Operators)
عملگرهای محاسباتی در C++ برای انجام عملیات ریاضی استفاده میشوند. این عملگرها شامل جمع (+
)، تفریق (-
)، ضرب (*
)، تقسیم (/
) و باقیمانده (%
) هستند. این عملگرها معمولاً در عملیات روزمره ریاضیاتی مورد استفاده قرار میگیرند.
مثال:
توضیح:
- جمع و تفریق: به سادگی مقادیر متغیرها را اضافه یا کم میکنند.
- ضرب: حاصلضرب دو مقدار را محاسبه میکند.
- تقسیم: مقدار اول را بر مقدار دوم تقسیم میکند، اما اگر متغیرها از نوع
int
باشند، نتیجه به صورت عدد صحیح نمایش داده میشود. - باقیمانده: باقیمانده تقسیم دو عدد صحیح را برمیگرداند.
۲. عملگرهای مقایسهای (Relational Operators)
این دسته از عملگرها برای مقایسه مقادیر دو متغیر یا عبارت به کار میروند و نتیجه آنها یک مقدار بولی (true
یا false
) است. عملگرهای مقایسهای عبارتند از:
==
(برابر بودن)!=
(نابرابر بودن)<
(کوچکتر)>
(بزرگتر)<=
(کوچکتر یا مساوی)>=
(بزرگتر یا مساوی)
مثال:
توضیح:
- عملگر
==
بررسی میکند که آیا مقادیر دو متغیر برابر هستند. - عملگر
!=
بررسی میکند که آیا مقادیر نابرابرند. - عملگرهای
<
و>
برای مقایسه اندازه استفاده میشوند.
۳. عملگرهای منطقی (Logical Operators)
عملگرهای منطقی برای ترکیب یا معکوس کردن شروط بولی استفاده میشوند. این عملگرها شامل:
&&
(و)||
(یا)!
(نفی)
مثال:
توضیح:
&&
: شرط تنها زمانیtrue
است که هر دو مقدار بولیtrue
باشند.||
: شرط زمانیtrue
است که حداقل یکی از مقادیرtrue
باشد.!
: مقدار بولی را معکوس میکند.
۴. عملگرهای تخصیص (Assignment Operators)
عملگرهای تخصیص برای مقداردهی به متغیرها استفاده میشوند. معروفترین آنها =
است، اما عملگرهای ترکیبی مانند +=
، -=
، *=
و غیره نیز وجود دارند.
مثال:
توضیح:
- عملگر
=
مقدار یک عبارت را به متغیر تخصیص میدهد. - عملگرهای ترکیبی مقدار جدید را به متغیر اعمال میکنند.
۵. عملگرهای بیتی (Bitwise Operators)
این عملگرها برای کار بر روی سطح بیت استفاده میشوند. برخی از این عملگرها عبارتند از:
&
(AND بیتی)|
(OR بیتی)^
(XOR بیتی)~
(NOT بیتی)<<
(شیفت چپ)>>
(شیفت راست)
مثال:
توضیح:
- عملگر
&
بیتهای مشترک را نگه میدارد. - عملگر
|
بیتهایی که حداقل یکی از آنها ۱ باشد را نگه میدارد. - عملگر
^
تنها بیتهایی که متفاوت باشند را نگه میدارد.
عملگرها در C++ از ابزارهای اساسی و ضروری برای برنامهنویسی محسوب میشوند. با تسلط بر انواع مختلف عملگرها، میتوان برنامههایی قدرتمند و کارآمد ایجاد کرد. امیدواریم این مقاله به درک بهتر عملگرها و نحوه استفاده از آنها در C++ کمک کرده باشد.
منابع
آیا این مطلب برای شما مفید بود ؟